Son zamanlarda çok sık kullanılan mide korucular ile ilgili ardı ardına uyarılar gelmeye devam ediyor. İlk uyarı Prof. Dr. Hüseyin Oflaz’dan geldi. Antalya Kent Konseyi Sağlık Çalışma Grubu Başkanı Dr. Ozan Uzkut’ta nelere dikkat edilmesi gerektiğini duyurdu. Uzkut, şu sözlere yer verdi;
“6 aydan fazla mide koruyucu kullananlar dikkat. Son zamanlarda gündemdeki bir konu; Prof. Dr. Hüseyin Oflaz hocamızın bir paylaşımı. PPİ dediğimiz mide ilaçlarının sanıldığı kadar masum olmadığını hemen hemen herkesin anlayabileceği bir dile yakın bir dille anlatmış! Proton pompa inhibitörleri (ppi) ve kronik yan etkileri
1-kalça kırıklarında artış
2-kronik böbrek yetersizliği
3-vitamin b12 eksikliği yol açması (nöropati ve demans daha sık olmasında katkısı)
4-closturidium diffisile infeksiyonu daha sık
5-toplumdan kazanılmış pnömoni sıklığında artış
6-demens da artış
7-atrofik gastrit ve mide kanseri ilişkisi?
KULLANAN YÜZBİNLER VAR
Neredeyse peynir ekmek gibi alınan ve halk arasında adı mide koruyucu olduğu için koruma kelimesi bu ilaçların gerekli gereksiz uzun dönem kullanılmasına neden olmuştur. Kesinlikle peptik ülser, reflü vb hastalarda verilmesi çok faydalıdır. Ama hiçbir belirti veya endoskopik bulgu olmadan her gelene verilmesi faydadan çok zarar veriyor. PPİ için söylenen koruyucu kelimesi kullanım oranını arttırırken açıkçası diğer birçok statin, acei vb çok çok faydalı ve hayat kurtarıcı iken maalesef böbreğime veya karaciğerime dokunuyor diye alınmıyor. Mesela ace inhibitörleri çok iyi bir antihipertansif ve böbrek yetersizliğinin en sık sebebi olan hipertansiyon ve diyabetin böbreğe olan toksik etkilerini önlemesine rağmen onlar bile böbreğime dokunuyor diye almayan yüzbinler var. Binler, on binler değil yüzbinler var. PPi da ise tam tersi. Yani toplumun PPİ ya olan aşkını kıskanıyoruz. PPİ olası yan etkilerini okuduktan sonra gereksiz PPİ reçete yazmaları azalacaktır diye umuyorum.
YAŞLILARA ÖNEMLİ UYARI
1-PPİ alanlarda kalça kırığı başta tüm kemik kırıklarında artış oluyor. Tam sebebi bilinmiyor. Muhtemel sebep barsaktan kalsiyum emilimini bozuyor
2-Clostiridium diffisile infeksiyonunda x2 kat daha sık görülüyor PPI alanlarda. Mekanizma tam bilinmiyor. C. Diffi aslında antibiyotik alanlarda gözüküyor denilse de antibiyotik almadan da özellikle PPI 6 aydan daha uzun süre kullananlarda artan gastrik PH’nın C. diffisilenin üremesini arttırdığı söylenmekte. Ayrıca her antibiyotik alana rastgele yazılan PPİ kullanılması durumunda C. diffisile ortaya çıkma riski 2-3 kat artıyor
3-PPİ alanlarda toplumdan kazanılmış pnömonilerin görülme sıklığında artış var. Özellikle yaşlılarda kış aylarında bu tür pnömoniler yaşlılarda en sık solunum yetersizliği sebeplerinden biri. İşte yoğun PPİ kullanımında gastrik PH artışı midede bu pnömoni yapıcı etkenler kolonize oluyor ve hasta daha sonra yaşlılık ya da reflü vb nedenlerle aspire edince bu tür pnömoniler daha sık görülüyor.
4-PPİ alanlarda B12 eksikliği daha sık görülüyor. Aylarca kullanılan PPİ mide asidini azalttığı için B12 nin emilimini azaltıp megaloblastik anemi, demans, nöropati vb hastalıkların daha sık görülmesine yol açabiliyorlar.
5-PPİ kullanımına bağlı akut interstisyel nefrit atakları ve bunların neticesinde kronik böbrek yetersizliğinde artışa yol açıyorlar. Mekanizması tam olarak bilinmiyor.
6-PPİ kullanan yaşlılarda sebebi bilinmiyor ama demans daha sık saptanmaktadır. B12 vb.
HASTALIKLAR ARTTI
7-PPİ kullananlarda mide asidi azaldığı için uzun dönemde atrofik gastrit gelişimi ve bu zeminde daha fazla B12 eksikliği (intrensik faktör eksikliği), hatta mide kanserinin artabileceği konusunda yazılar var.
8-Toplumda otoimmün hastalıklar arttı ve otoiimmün hastalıklardan biriside otoimmün atrofik gastrit olup bu hastalıkta mide asidi az ve kan gastrin düzeyi yüksek. PPİ bu tür otoimmün hastalığı olanlarda asidi daha da azlatacağı ve gastrin düzeyini daha da arttıracağı için kontrendikedir.
Sonuçta gerekiyorsa tabi ki PPİ kullanalım ve midemizi korusun ve güzel ilaçlar. Ama adı mide koruma olarak kaldığı için şehir suyuna katar gibi herkese vermenin bir anlamı yok. Bu yazıda olduğu gibi 6 aydan uzun PPİ kullanımında oldukça fazla ciddi yan etkileri de var.
PPİ’ları gereksiz kullanımdan veya gereksiz uzun kullanımdan kaçınmalıyız.”
