Türkiye’de son günlerde Türkiyeli ve Türk Milleti kavramları üzerinde kamuoyunda geniş yankı uyandırmaya devam ediyor. Özellikle eski sunucu, oyuncu ve şarkıcı Defne Samyeli'nin katıldığı bir programda "Beyaz Türk müsünüz?" sorusuna verdiği "Beyazını bilmem de ben Türk'üm. Türkiyeli falan değilim, Türk'üm" yanıtı kamuoyunda tartışma konusu olmuştu. Ardından tartışmaya pek isim dahil oldu. Söz konusu tartışmaya Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal’da, x hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda tartışamaya dahil oldu. Uysal, x Türkiyelilik kavramının milli birliği yansıtmadığını ifade etti. Türk Milleti tanımı anayasal ve siyasal bir kavram olduğunu söyleyen Uysal, etnik bir özellik taşımadığını belirtti.
TÜRKİYELİLİK NEDİR?
Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, kamuoyunda tartışma konusu olan Türkiyelilik kavramına yönelik yaptığı eleştiride şu sözlere yer verdi:
“Türkiyelilik diye bir kavram üzerinde duruluyor. Gerçekten hayret etmemek elde değil. Eğer Türkiyelilik kavramı daha iyi bir şey olsaydı, inanın İtalyalılık, Almanyalılık, Fransalılık, İngilterelilik gibi kavramlar da olurdu. Bu tür ifadeler daha önce ortaya atılıp kullanılmadığına göre, çok iyi bir şey olduğunu sanmıyorum. Zaten bu kavram, bir ulusu değil, yalnızca coğrafi bir beraberliği ifade ediyor. Yani tasada ve kıvançta birlikte geleceğe yürüyen, ortak kaderini oluşturmaya çalışan, dünyada yükselmeyi hedefleyen bir tutkuyu ve beraberliği yansıtmıyor. Türkiyelilik, coğrafi olarak yan yana gelmiş, tesadüfen bir araya gelmiş insan topluluklarını ifade ediyor.”
AMERİKALILIK KAVRAMI ŞAŞKINLĞI
Bazılarının buna Amerikallık örneğinin verdiğini söyleyen Uysal, “Buna da çok şaşırıyorum. Amerikallık dediğiniz şey, her ne kadar coğrafi bir isim gibi görünse de aslında tam anlamıyla bir ulus-devlet tanımıdır. Bakın, Amerikan dediğinizde Meksika Amerika’da değil mi? Kanada Amerika’da değil mi? Brezilya da öyle. Peki Amerikan denince kim akla geliyor? Brezilyalı mı? Hayır, sadece Amerika Birleşik Devletleri vatandaşları. Resmi dilleri İngilizce; evlerinde bayrak asılı, seçim sloganları ise ‘Yeniden Büyük Amerika’, ‘Daha Gelişmiş Amerika’, ‘Hep Birlikte Daha Güçlü’ gibi ifadelerle dolu. Yani tam anlamıyla standart bir ulus-devlet. Bu devletin vatandaşına Amerikalı deseniz de Amerikan deseniz de bir şey değişmiyor. Aynı şekilde İngiltereli ya da İngiliz, Almanyalı ya da Alman ifadeleri arasında da fark yok” ifadelerini kullandı.
“TÜRKİYE AHALİSİNE TÜRK MİLLETİ DENİR”
Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye ahalisine Türk Milleti denildiğini hatırlatan Uysal, “Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye ahalisine Türk Milleti denir. Bu tamamen siyasi ve anayasal bir tanımdır; etnik bir özelliği yoktur. Bizi birleştiren de budur. Bu çerçeve, hepimizi tasada ve kıvançta bir araya getiren, çocuklarını birlikte büyütme iradesi taşıyan, ülkesini kalkındırma, bağımsız ve güçlü kılma, dünyada daha fazla zenginliğe ve demokrasiye ulaşma potansiyelini temsil eden bir iradeyi ifade eder. Türkiyelilik ise bunu karşılamaz. Bazılarınca ne hikmetse çok dahiyane, yaratıcı bir buluşmuş gibi sunuluyor. Eğer gerçekten iyi bir şey olsaydı, inanın Japonyalılık gibi bir kavram da şimdiye kadar denenmiş olurdu” sözlerine yer verdi.
