Antalya çeşmeleri, mimari yapı olmanın ötesinde, coğrafyanın sunduğu doğal su kaynaklarını şehir merkezlerine ve yerleşim yerlerine ulaştıran kadim bir su medeniyetinin sembolüdür. Bu çeşmeler, genellikle buz gibi ve temiz sularını doğrudan dağlardan, yaylalardan veya yeraltı kaynaklarından alır.
ANTİK KENTLERİN HAYAT DAMARLARI: PERGE VE SİDE
Perge Antik Kenti-Kestros Çeşmesi;
Yakın zamanda 1800 yıl sonra yeniden su akıtılmaya başlanan Kestros Çeşmesi, adını bölgenin en önemli su kaynağı olan Kestros Nehri'nden alıyor. Bu devasa çeşme, suyu, döneminde lüks sayılan 700 metrelik bir kanalla kentin ana caddesi boyunca taşıyarak, sıcak Akdeniz ikliminde hem kenti serinletmiş hem de halkın su ihtiyacını karşılamıştır. Çeşmenin bu doğal nehir kaynağına olan bağlantısı, onun tarihin ortasında bir doğal güzellik anıtı yapar.
Side Antik Kenti-Anıtsal Çeşme;
Side Antik Kenti'nin girişinde ziyaretçileri karşılayan bu görkemli çeşme de, antik dönemde şehir dışındaki doğal pınarlardan getirirken suyla besleniyordu. Restorasyon çalışmaları tamamlandığında, çeşmenin antik dönemdeki gibi yakındaki bir doğal kaynaktan beslenmesi ve tarihle doğayı yeniden buluşturması hedefleniyor.
DAĞLARIN SERİNLİĞİNİ TAŞIYAN OSMANLI VE SELÇUKLU ÇEŞMELERİ
Antik mirasın yanı sıra, Selçuklu ve Osmanlı döneminden kalma çeşmeler de doğal kaynakların izlerini taşır. Bu yapılar genellikle, kervan yolları üzerinde, yaylalara yakın noktalarda veya yerleşim yerlerinin en verimli su pınarlarının üzerine inşa edilmiştir.
Elmlı Çatal Çeşmesi;
Selçuklu dönemine ait olan ve kitabesiyle günümüze ulaşan bu çeşmenin, Elmalı'nın 4 kilometre batısında yeryüzüne çıkan Kazapınarı'ndan beslendiği düşünülüyor. "Yaz kış buz gibi" aktığı belirtilen suyu, yapının bulunduğu doğal ortamın zenginliğini gösterir.
Alanya Girne Çeşmesi;
13. Yüzyıl Selçuklu yapısı olan bu çeşme, Alanya Kalesi surları dışında bulunan bir doğal kaynaktan su almakta ve pişmiş toprak künkler aracılığıyla suyu tarihi hamamın sarnıcına kadar ulaştırır.
DİĞER ÇEŞMELER
Murtbeli Çeşmesi
Bahadıroğlu Çeşmesi
Dolbazlar Çeşmesi
Kıran Göl Çeşmesi
Çatal Çeşmesi
Alanya Kalesi Surdibi Mevkii Çeşmesi
Alanya Kalesi Osmanlı Dönemi Çeşmesi
Antalya'nın tarihi çeşmeleri, bu doğal pınarlara, nehirlere ve yeraltı su kaynaklarına borçludur. Onlar sadece birer taş yapı değil, doğal bir güzelliği alıp, mimari bir sanat eseri haline getirerek asırlardır yaşatan "su gibi aziz" bir mirasın canlı kanıtlarıdır. Ziyaretçiler, bu çeşmenin başında durduklarında, sadece tarihin derinliği değil, aynı zamanda Akdeniz coğarafyasının bereketli suyunun ferahlığını da hisseder.
