Zeytin tane dökülmesinin başlıca sebeplerini açıklayan üretici Zafer Tan, zeytin güvesinden, zeytin sineğine, kuraklıktan mantar hastalıklarına kadar farklı tipteki meyve dökümü olaylarının birbirinden ayırt edilmesi gerektiğini belirterek, hasat döneminde çiftçilerin tedirgin olmalarına rağmen yerde çok sayıda zeytin bulunması olağan bir durum olduğunu söyledi.
ZEYTİNİN DÖKÜLME ŞEKLİ ÇOK ÖNEMLİ
Zeytinlerin dökülmesinin iyi analiz edilmesi gerektiğini belirten Tan, “Dökülmelerin fizyolojik bir düşüş, yani bitkinin fazla zeytini doğal yollarla atması mı olduğunu, yoksa güveden zeytin sineğine, kuraklıktan mantar hastalıklarına kadar üretim kaybına, hatta önemli kayıplara yol açabilecek dış etkenlerin mi olduğunu anlamak gerekir” uyarısında bulundu.
BOL SULAMA İLE DÖKÜLME ÖNLENEBİLİR
Fizyolojik meyve dökümünün, genellikle daha az gelişmiş zeytinleri etkilediği için oldukça kolay fark edileceğini belirten Zafer Tan, “Haziran-Temmuz döneminde, meyve tutumundan çekirdek sertleşmesine kadar, zeytinler henüz yeşilken yere düşebilir. Bunlar genellikle meyve tutumundan sonra çok küçük zeytinlerdir ve çekirdek sertleşmesi sırasında iyi gelişmiş zeytinlere dönüşürler. Bu aşamada, bol sulama ile meyve dökümü azaltılabilir ve böylece ağacın daha fazla zeytin vermesi sağlanabilir” tavsiyelerinde bulundu.
DOĞAL DÖKÜLMELER ZARARLI DEĞİLDİR
Doğal meyve dökülmesinin, aşırı olmadığı ve toplam meyvenin yüzde 5'i ile sınırlı olmadığı sürece, hektar başına yağ kintalleri cinsinden ifade edilen üretim potansiyelinde gerçek bir azalma anlamına gelmeyeceğini belirten Zafer Tan, zeytin ağacının kalan zeytinlerde daha fazla yağ biriktirerek meyve kaybını telafi edebileceğine, bu nedenle endişelenmeye gerek olmadığına işaret etti.
ZEYTİN GÜVESİ SALDIRISI
Dış etkenlerden kaynaklanan meyve düşmelerine dikkat edilmesi gerektiğini belirten Üretici Zafer tan, şunları söyledi: “Zeytin güvesi saldırılarının neden olduğu zeytin düşmesi kolayca tespit edilebilir. Zeytinler yeşil renkte düşer, ancak böceğin meyveyi bıraktığı sapın yakınında bir çıkış deliği bulunur. Yerdeki zeytinlerden örnek alarak, çıkış deliği olan zeytinlerin düşen toplam zeytinlerin yüzde 30-40'ını oluşturup oluşturmadığını belirleyebiliriz. Bu durumda, zeytin yetiştiricisi bölgenin zeytin güvesi saldırılarına karşı hassas olduğunun farkında olmalı ve ertesi yılın başlarında, çiçeklenme döneminde olası saldırıları kontrol etmelidir” şeklinde konuştu.
SICAK VE KURAKLIĞA BAĞLI DÖKÜLMELER
Bu dönemde yapılması gerekenlerle ilgili önemli detaylar veren Tan, şunları söyledi: “Kurak zeytinliklerde en sık görülen meyve dökümü, sıcak ve kuraklık kaynaklıdır. Hasar ağaçta bile görülebilir. Düşen belirli sayıda kuru zeytin ve kuruyan belirli sayıda zeytin görülebilir. Bu zeytinler genellikle uçtan başlayarak düzensiz bir şekilde kurumaya başlar ve nekroz, meyve boyunca uzunlamasına veya enine yayılarak günler içinde tüm zeytini kaplayan lekeler oluşturur. Kuraklık kaynaklı meyve dökümü, toplam meyvenin yüzde 50'sine kadarını etkileyerek önemli ekonomik zararlara yol açabilir”.
ZEYTİN SİNEĞİNİN NEDEN OLDUĞU GÜVE
Cüzzamın neden olduğu mantar saldırısı durumunda belirtilerin oldukça farklı olduğunu belirten Zafer Tan, konuyla ilgili şunları söyledi: “Nekroz her zaman zeytinin ucundan başlasa da, düzgün bir şekilde yukarı doğru ilerleyerek nekrotik bölgedeki zeytini kuruturken, üst kısım başlangıçta yeşil ve şişkin kalır. Daha sonra nekrotik bölge ile yeşil bölge arasında gözle görülür bir çöküntü oluşur. Zeytin daha sonra düşme eğiliminde olmaz, ağaçta kalır ve sonunda dış yüzeyinde küf oluşturarak mumyalama veya mumyalanmış zeytin olgusuna yol açar. Bu durum, ağaçta kalıp hastalığı yayar. Zeytin sineğinin neden olduğu zeytin meyvesi dökülmesi oldukça yaygındır. Bu durumda, zeytin genellikle kahverengimsi görünen yarım daire veya eliptik bir alan dışında yeşil kalır. Bu, zeytin sineğinin pupa evresine geçtiği ve genellikle dairesel çıkış deliğinin bulunduğu alandır. Toplam meyvenin yüzde 10-15'ini aşan yoğun meyve dökülmeleri, kontrolsüz bir sinek saldırısına işaret eder.”
