Küresel ısınmanın giderek artan etkileri, bu hassas ekosistemleri ve endemik canlıları yok olma eşiğine getiriyor. Bilim insanları ve çevre örgütleri, bu tehditlere karşı acil ve kapsamlı önlemler alınmadığı takdirde, Antalya'nın endemik zenginliğinin geri dönülemez şekilde kaybedileceği konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor.
SU KAYNAKLARI KURUYOR, YANGINLAR ARTIYOR
Antalya'nın can damarı olan su kaynakları, iklim değişikliği nedeniyle alarm veriyor. Özellikle Avlan Gölü gibi sulak alanları kuruması, suya bağımlı endemik bitki ve hayvan türlerinin yaşam alanları daraltıyor ve yok ediyor. Bilim insanları, yeraltı su seviyesindeki düşüşün de tatlı su kaynaklarına bağımlı endemik canlıları olumsuz etkilediğini belirtiyor.
Artan sıcaklıkları ve kuraklık, orman yangınlarının sıklığını ve şiddetini de katlayarak artırıyor. Geçtiğimiz yıllarda Manavgat ve çevresinde yaşanan büyük yangınlar, bazı endemik bitki türlerinin ana yayılış alanları tahrip edilmiş durumda. Bölgenin çölleşme riski altında olması, kuraklığa hassas endemik bitki örtüsünün tamamen yok olma ihtimalini de beraberinde getiriyor.
HABİTATLAR DEĞİŞİYOR, TÜRLER GÖÇ EDİYOR
İklim değişikliği, Antalya'daki endemik türlerin doğal yaşam döngülerini alt üst ediyor. Düzensizleşen yağışlar, ani ve şiddetli seller veya uzun süreli kuraklıklar, türlerin adaptasyon süreçlerini zorluyor. Sıcaklıkların artışı nedeniyle bazı bitki ve hayvan türleri, kendilerine daha uygun iklim koşulları arayarak daha yüksek rakımlara doğru göç etme eğilimi gösteriyor. Bu durum, yerel endemik türler izlerinde baskı oluşturuyor ve habitatlarında yeni türlerle rekabete yol açıyor. Denizel ekosistemlerde de balon balığı gibi istilacı türlerin yayışının, yerel endemik deniz canlıları için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
KRİTİK TÜRLER YOK OLMA TEHDİDİYLE KARŞI KARŞIYA
Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi Biyolojik bölümünün yaptığı araştırmada Antalya'da yetişen 200'e yakın bitki türünün olduğu tespit edildi. Aynı zamanda nesli tükenmekte olan 44 bitki çeşidi bulunuyor. Sürüngenler, çift yaşarlar ve memeliler gibi hayvan gruplarında da endemik türler mevcut ve iklim değişikliğinin bu türler üzerindeki etkisi, popülasyonlarında azalmaya veya göçe neden olabiliyor. Özellikle yavaş adapte olan türler, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
ACİL ÖNLEMLER ŞART
Antalya'nın bu paha biçilemez doğal hazinesini korumak için acil ve kapsamlı önlemler alınması gerektiği vurgulanıyor. Su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı, su tasarrufu, ormanların korunması ve ağaçlandırma çalışmaları büyük önem taşıyor. Ayrıca, endemik türlerin yayılış alanlarının mutlak koruma altına alınması ve düzenli tür izleme çalışmaları yapılması elzem. Uzmanlar, yerel ve ulusal düzeyde iklim değişikliğine uyum stratejileri geliştirilmesinin ve halkın bu konuda bilinçlendirilmesinin, Antalya'nın endemik türlerini gelecek nesillere aktarabilmek için hayati önem taşıdığını belirtiyor.
