Antalya Ticaret Borsası (ATB) Ağustos ayı meclis toplantısı, Borsa Meclis Salonu’nda meclis başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında gerçekleştirildi. Mecliste bir konuşta yapan ATB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, tüm sektörlerin son yıllarda ciddi zorluklarla karşı karşıya kaldığını belirterek, girdi maliyetlerindeki artış, istihdamdaki güçlükler, yüksek faiz oranları ve finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar düşük kur eklenince, dış pazarlardaki rekabet gücünün zayıfladığını söyledi.
ARTIK BORÇLAR ÇEVİRİLEMİYOR
Sanayi kuruluşlarının peş peşe zarar açıklamaya başladığını belirten Çandır, “Son aylarda iflas ve konkordato haberleri sıkça gündeme gelirken, ilk 1000 sanayi kuruluşunun önemli bir kısmı da zarar beyan etti. Bu tablo, şirket bilançolarıyla öz sermayeler arasındaki dengesizlikten ve enflasyon muhasebesinden kaynaklanmaktadır. Finansmana erişemeyen işletmeler borçlarını çeviremez hale geldi. Bu nedenle karar vericilerimizden uygun faizli kredi ve kur desteğini kapsayan mekanizmaların ivedilikle devreye alınmasını bekliyoruz. Ancak bu şekilde üretimimizi ve ihracatımızı koruyabilir, istihdamı sürdürebilir ve ülkemizin büyümesine katkı sunmaya devam edebiliriz” şeklinde konuştu.
EN BÜYÜK TAHRİBAT TARIMDA OLDU
Tarım sektörü, tüm değer zinciriyle ekonomi politikalarının en çok tahribat yarattığı alan olduğunu belirten Çandır, artan maliyetlerin fiyatlara yansıtılamadığı, düşen alım gücü ve düşük kur nedeniyle hem içeride hem dışarıda sıkışma yaşandığını belirterek, “Tarım ürünleri ihracatında kalite ve standartların yanında belirleyici unsur fiyattır. Ancak bugün biz, rakiplerimize kıyasla en az yüzde 30 daha pahalı durumdayız ve rekabette zorlanıyoruz” şeklinde konuştu.
MAKRO POLİTİKALARIN ETKİSİ
Tarım sektöründe son 10 yılda üretim verimliliğinin dikkate değer biçimde arttığına işaret eden ATB Başkanı Ali Çandır, şunları söyledi: “Tarım alanlarının yüzde 20 daralmasına rağmen üretim artışı sağlanabilmişse, bu tamamen verimlilik artışının sonucudur. ILO, OECD ve Eurostat verilerine göre son 10 yılda ülkemizde emek verimliliği yüzde 26 artarken, orta-üst gelirli ülkelerde bu artış yüzde 19’da kalmıştır. Sermaye verimliliğinde de benzer bir üstünlük vardır. Ancak toplam faktör verimliliğinde gerideyiz; bu da firma düzeyindeki verimlilikten çok makro politikaların yansımasıdır. Dolayısıyla sektörlerimizin ve firmalarımızın içinde bulunduğu zorlukları verimsizlikle açıklamak doğru değildir” dedi.
EKONOMİNİN TEMELİ TARIM VA TURİZM
Antalya ekonomisinin tarım ve turizm ekseninde şekillendiğini belirten Çandır, şöyle konuştu: “Turizm sezonunun uzaması Nisan-Kasım döneminde kentimize canlılık kazandırırken, tarım ve gıda sanayi sektörleri de yılın geri kalanında ekonomimizin taşıyıcı kolonu olmaktadır. Ancak dünya hızla dijitalleşmektedir. Yapay zekâ, otonom sistemler ve akıllı teknolojiler her sektörü dönüştürmektedir. Antalya olarak bu dönüşüme ayak uydurmalı, hatta öncü olmalıyız. Bu amaçla, Antalya’da uluslararası katılıma açık bir Dijital Tarım Zirvesi düzenlemek üzere çalışmalarımızı başlattık” ifadelerini kullandı.
UKRAYNA’DAN TÜRKİYE’YE ANTİ DAMPİNG
Ukrayna’nın, geçtiğimiz günlerde domates ve salatalık için vergiyi yüzde 100 artırarak Türkiye’ye anti-damping uyguladığını belirten Çandır, bu karardan en fazla Antalya’nın etkilendiğini belirtti. 2024 yılında Ukrayna’ya ihraç edilen domatesin yüzde 68’i, salatalığın yüzde 84’ünün Antalya’dan gönderildiğini hatırlatan Çandır, domates ihracatının dörtte birinin Ukrayna’ya yapıldığına işaret etti. Benzer bir uygulamayı Suriye’nin de başlattığını dile getiren Ali Çandır, kanatlı ürünler başta olmak üzere 20 üründe Türkiye’den alımın durdurulduğunu, ek vergi ve yasakların kaldırılması için diplomatik girişimlerin yapılmasının şart olduğunu belirtti.
KEÇİ VARLIĞI YÜZDE 50 AZALDI
Antalya’nın, Türkiye’de en fazla keçi yetiştirilen ikinci kent olduğunu belir8ten Çandır, “Son 30 yılda keçi varlığımız yarı yarıya azalmıştır. Oysa keçi eti, kırmızı et açığının kapatılmasında önemli bir alternatiftir. Bu kapsamda keçi üreticileri ve ürünleri açısından sorunlara dikkat çekmek ve çözüm önerileri sunmak amacıyla 19 Eylül’de Borsamız, İl Tarım Müdürlüğü ve Tarım Konseyi işbirliğiyle Uluslararası Keçi Çalıştayı düzenleyeceğiz. Türkiye ve ilgili ülkelerden sektör paydaşlarının katılımıyla gerçekleşecek çalıştayımıza hepinizi davet ediyorum” ifadelerini kullandı.
YÖREX 19-21 ARALIK’TA DÜSSELDORF’TA
Antalya Ticaret Borsası olarak 17 yıldır TOBB’un desteği ile yürüttükleri Yöresel Ürünler Projesi ve YÖREX Fuarı ile kırsal kalkınmayı desteklediklerini belirten Çandır, “Yöresel ve coğrafi işaretli ürünlerimizi tanıtıyoruz. Bu yıl 19-21 Aralık tarihlerinde Almanya’nın Düsseldorf kentinde YÖREX’i düzenleyeceğiz. Ürünlerimizi Avrupa’daki zincir marketler, restoranlar ve ithalatçılarla buluşturacağız. Binlerce yıllık Anadolu’nun el emeği ve göz nuru ürünlerini tanıtmak ve ticari değerini artırmak için tüm üreticilerimizi ve ticaret erbaplarımızı YÖREX’te yer alamaya davet ediyoruz” şeklinde konuştu.