Ankara'nın Çubuk ilçesinde, Türkiye'nin en bilinen yöresel ürünlerinden biri olan Çubuk turşusunun hammaddesi salatalıkların hasat dönemi başladı. Rekor sıcaklıklara rağmen üreticiler, salatalıkları zamanında toplayabilmek için sabahın erken saatlerinden itibaren tarlaya giriyor. Hızlı büyüyen salatalıklar toplanmadığı takdirde turşuluk vasfını kaybettiği için üreticiler sıcağa rağmen hasadı sürdürüyor.
2017 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescil edilen Çubuk turşusu, mart ve nisan aylarında ayında ekilerek 4 aylık sürecin ardından hasada hazır hale geliyor. Bölgenin kendine özgü iklimi, verimli toprak yapısı ve yıllardır süregelen üretim geleneği, turşunun diğerlerinden ayrılmasını sağlıyor.
İlçede hasadı yapılan salatalıkların büyük bölümü yerel turşu imalathanelerinde işlenirken, ürünler kısa sürede tüketicilerin sofralarına ulaşıyor. Her yıl milyonlarca kavanoz Çubuk turşusu, hem yurt içinde hem de yurt dışında tüketicilerle buluşuyor.
Salatalıkların kurulum aşaması 1 ay boyunca bekleyerek gerçekleşiyor. Turşunun en önemli malzemelerinden biri olan sarımsak, defneyaprağı, acı biber ve Çubuk turşusunu diğer turşulardan ayıran dereotu, salatalıklarla beraber tenekeye koyuluyor. Ardından üzüm sirkesi ve limon tuzlu su tenekeye aktarılarak bir gün boyunca fermente olması için ağzı açık şekilde bırakılıyor.
Damak çatlatan Çubuk turşusu, farklı boyutlardaki kavanozlara tek tek yerleştirilip ağzı kapatılarak yurt içi ve yurt dışı siparişlere hazır hale geliyor.
Yaklaşık 10 yıldır turşuluk salatalık üretimiyle uğraştığını belirten İrfan Topal, "Çubuğumuzun meşhur turşusu için salatalık üretiyoruz. 15 işçiyle 30 dönüm ektik. Salatalık, gece sıcağı seven bir bitki. Sıcak olduğu zaman salatalık daha çok çıkar. Soğuk olduğu zaman salatalığın verimi düşer. 1 tonla, 2 ton arasında değişir günlük verim. Bu sene biraz sıcak geçti. Bitkide yanıklık var, su sorunu var. Çubuk turşunun suyundan, salatalığından, kütür kütür olmasından, aromasından dolayı dünyaca ünlü.
Topraktan aldığı vitaminle, suyla, havasıyla bizim salatalığımız daha kaliteli. Tarlada 5-10 liradan, marketlerde 30-40 liradan salatalık satıyorlar. Direkt aracıya ulaşamadığımız, herhangi bir kooperatifimiz olmadığı için, bizim gibi üretenler pazarlamada sıkıntılar yaşıyor. Tarladan satamıyoruz. Mecbur aracıya veriyoruz, o da istediği fiyata satıyor. Çubuk'ta amatör üretenlere kooperatif kurulmasını istiyoruz. En azından herkes salatalığı ektiğinde fiyatını bilir. Biz salatalığı ekiyoruz ama kaç liraya vereceğimizi bilmeden ekiyoruz" dedi.
İşçilik, tohum, gübre ve ilaçların maliyetinin geçen seneye göre pahalı olduğunu vurgulayan İrfan Topal, "Tarlaya daha toplamadan 1 milyon masrafım var. Çubuk'a biz gibi üretenler için kooperatif kurulmasını istiyoruz yetkililerden. Bu şekilde devam ederse seni hiç ekmemeyi düşünüyorum. Destek olursa, kooperatif kurulduğu zaman fiyatlar bizi de tatmin ederse ona göre ekeriz. Kooperatif fiyat dengesini sağlayacak. Üreticiyle tüketiciyi buluşturacak. Aradaki o aracıların almış olduğu rantı ortadan kaldıracak. Hem üretici kazanacak hem tüketici. Tarladan, sofraya girmiş olacak. Salatalığı alıp turşuyu yapıp ülkenin dört bir tarafına satan turşucular bizden ucuza alıp pahalıya satıyorlar. Arada uçurum var. Bunu engellemek lazım. Her sofrada çubuk turşusu bulunsun. Antibiyotik değerinde turşu suyumuz var" şeklinde konuştu.
